Chọn mai vàng hay các loại cây kiểng có những chỉ tiêu khăng khăng. Điều này quan yếu vì nó Đánh giá được giá trị của một cây đẹp. Hơn nữa, chơi một cây kiểng cũng nói lên quan điểm sống của người chơi cây.
Xưa nay, bất cứ nghệ nhân nào trồng mai kiểng cũng đều mua mọi cách để mong sao sáng tạo được những cây mai đẹp để… làm đẹp cho đời. Còn với các bạn mai về bác bỏ thì kiên cố theo tâm lý chung, ai cũng muốn hạn chế cho được sự nhầm lẫn trong lựa chọn để có cây mai đẹp mà thưởng ngoạn.
Do cây mai có khả năng sống hơn trăm năm, tuổi “thọ” của cây còn dài hơn cả một đời người, Bởi thế đời trước ông bà trồng, ví như được chăm bón tốt, cây mai khủng đó có thể lưu lại cho con cháu đời sau. Điều này xưa nay chẳng hề là chuyện thi thoảng thấy. Chính vì lẽ đấy nên trồng mai kiểng, bất cứ ai cũng mong chờ chọn cho được những cây thật đẹp mới ưng bụng.
Muốn chọn được cây mai đẹp, quí vị nên thuộc nằm lòng 2 câu:
“NHẤT THÂN - NHÌ ĐẾ - TAM TÀN – TỨ THẾ”.
“NHẤT ĐẾ - NHÌ THÂN – TAM TÀN – TỨ THẾ”
Đây là 2 câu phổ thông trong giới chơi cây. Câu Đầu tiên có vẻ được phổ thông đối với người chơi mai vàng ở miền Nam. Câu thứ 2 là sự tuyển lựa của người miền Trung. Mặc dù sắp đặt tầm quan yếu các chỉ tiêu không giống nhau nhưng về cơ bản các tiêu chí này quyết định được trị giá của một cây mai vàng. Thêm vào đó, chỉ tiêu "cổ, kỳ, mỹ" đóng vai trò quan trọng trong mục tiêu Nhận định cây cảnh nghệ thuật cũng là những chỉ tiêu chẳng thể thiếu của mai vàng.
Lời khuyên lơn của câu này là: muốn Phân tích sự tốt, xấu của một cây mai kiểng, ta nên tuần tự Phân tích các phần sau đây của cây theo thứ tự trước sau, như sau:
Đầu tiên được Nhận định là quan trọng nhất cần xét đến là phần thân cây.
Kế ấy ta mới chú ý tới phần đế, tức thị phần gốc cây mai và bộ rễ mọc nổi trên mặt đất chậu trồng.
Chi tiết thứ ba, kém quan trọng hơn cần xét tới là phần tán lá.
rút cục xét đến các thế của cây kiểng. Thường ngày đối với phổ biến người thì thế cây được xem là phần dễ phong cách người xem nhất, nhưng được khuyên là nên chú trọng sau rốt.
THÂN CÂY MAI VÀNG
vì sao phần thân cây lại cần dành đầu tiên xét đến? Điều này dễ hiểu, vì thân của cây mai kiểng- xin được phép so sánh đâu có khác chi vóc dáng của cô thiếu nữ xuân thì? Thân cây có suôn sẽ dong dỏng tạo được con đường nét uyển chuyển mới được Phân tích là đẹp. Ngược lại cây mai kiểng mà thân vặn, đoạn to đoạn nhỏ thì…đẹp nỗi gì! Hơn nữa, phần thân khi đã đến tuổi trưởng thành, độ dẻo dai không còn nữa thì ko tài nào uốn sửa lại được. Chính vì thế nếu như trước đây người trồng uốn sửa ko khéo thì sau này thân có xấu cũng đành để thế mà thôi.
Bởi thế, lúc chọn phần thân của cây mai tơ thì đòi hỏi thân cây phải tròn trặn, chắc chắn, vỏ trơn tru láng. Thân cây phải ngay thẳng, ko vặn vẹo và thân phải nhỏ hơn phần gốc và to hơn các cành. Với thân cây mai già, thân cây cần có độ cong, như vậy mới thuận tiện tạo cho người thưởng ngoạn nghĩ đến ra phết vẻ của một người già lão với cái lưng còng. Vỏ cây cần nứt nẻ sần sùi, lại có rộng rãi hốc lõm giống như làn da nhăn nheo của người cao tuổi và những thương tật (sẹo) trên mình họ, do sự đào thải hà khắc của thời kì. Cũng cần được biểu hiện thêm: Do phần thân cây nằm đúng vào tầm nhìn của người thưởng ngoạn, Bởi thế ví như thân bị khiếm khuyết thì giá trị của cây mai kiểng đó bị giảm sút…
ĐẾ CÂY MAI VÀNG
tại sao phần đế tức phần gốc cây và các rễ mọc lộ thiên trên mặt chậu được Đánh giá là quan trọng?
Điều này cũng dễ hiểu, vì thường nhật hễ kể tới cây thì ai cũng tưởng tượng phần cội (gốc cây), và xem phần gốc mới là phần quan yếu nhất. &Ldquo;Cây có cội, nước có nguồn”. Thực tại cho thấy, cội có chắc khỏe thì mới giúp thân đứng vững được trước mọi phong ba bão táp của thế cục. Phần gốc cây được Nhận định là đẹp khi đoạn gốc phải phình to hơn phần thân bên trên, hoặc tệ hơn là bị eo thắt hơn thì sẽ mất vẻ thẩm mỹ, do trái với quy luật khi không.
Và điều tệ hại này vẫn có thể xảy ra lúc người làm quá lạm dụng tới việc bón phổ thông phân hóa học và nhất là bón phân không đúng qui cách nên trong khoảng đấy lượng phân được bón vào chỉ tụ họp nuôi thân cây làm cho phần thân nở nang ra, trong khi phần gốc tăng trưởng chậm lại.
tương tự, dù mai tơ hay mai già, phần gốc phải có độ to hơn phần thân mới hợp với đột nhiên. Ở gốc mai già cần tạo những vết nứt nẻ như những thương tật của lớp vỏ bên ngoài càng làm tăng cường thêm phần trị giá, tạo được ấn tượng mạnh ở người xem.
Nơi phần gốc tiếp giáp với mặt chậu (đoạn cổ rễ); đừng đề cập chỉ mai già mà ngay cả mai kiểng vào tuổi trưởng thành mà có sự xuất hiện của năm ba đoạn rễ khí sinh bò ngoắt ngoéo trên mặt đất vừa làm cải thiện thêm sự già cả của cây, vừa gây được sự thích thú cho người xem. Cứng cáp ai cũng nghĩ rằng chính nhờ vào phần rễ nổi này mới giúp cây kiểng đứng vững được.
Những rễ khí sinh này ko cần lộ ra phổ quát, vì càng dằng dịt càng làm rối mắt người xem. Đấy là điều cần hạn chế trong nghệ thuật uốn sửa cây kiểng. Chỉ cần có sự hiện diện của bốn cái rễ nổi mọc dàn trãi ra phổ thông phía với hình thù uốn lượn khi không mới đẹp.
Nuôi dưỡng cho phần gốc cây nở nang ko khó lắm nhưng muốn tạo cho bộ rễ khí sinh bò vằn vèo trên mặt đất chậu đòi hỏi phương pháp “đôn gốc” hằng năm của người trồng. Thường thì sau tết 1 số tuần, tranh thủ những lần thay đất mới vào chậu kiểng, nghệ nhân đôn rễ cây mai lên cao một tí … phải trần chờ ba bốn năm sau họ mới tạo được bộ rễ nổi xinh đẹp hiệu quả muốn.
TÀN CÂY MAI VÀNG
vì sao tán lá được coi là phần thứ yếu để xét đến?
Lẽ dễ hiểu là tuy tán lá đóng vai trò chăm sóc sắc đẹp cho cây, giống như suối tóc mây óng ả xỏa trên bờ vai các cô gái, nhưng phần “trang trí” này lại dễ uốn sửa Cho nên dù có bị khuyết thiếu cũng không là chuyện đáng lo. Việc uốn cành tạo tán cho cây mai và các loại kiểng khác không là việc quá cạnh tranh đối với các nghệ nhân hoa kiểng; và việc này cũng ko đòi hỏi tốn kém phổ thông thời kì và công sức. Khi cành nhánh còn tơ do mềm dẻo nên rất dễ uốn. Và chỉ cần từ sáu tháng tới một năm là chúng đã ngoan ngoãn chịu ép một bề để vào khuôn khổ…
Một cây mai kiểng có bộ tán đẹp là nhờ vào những cành nhánh trên thân được phân bố hợp lý và linh hoạt, hài hòa. Tên gọi thứ tự cành- tán trên cây: Cành sắp đất là cành địa, rồi cành nhân, cành 3, cành 4. Tán hay tàn nguyên tức là cái tàn, cái lọng phủ chụp lên trên ngọn cây làm tăng cường vẻ đẹp của cây mai kiểng thêm lên.
Cành phải mọc vươn dài, ngay thẳng, không gãy gập và cũng không được cong queo. Cành mọc phía dưới cộng gần gốc (phủ địa) theo thiên nhiên, bao giờ cũng là cành to nhất và dài nhất so với các cành nhánh mọc bên trên. Các cành mọc phía trên dẫn lên tận ngọn thì càng ngắn dần và nhỏ dần. Nhờ đó tán lá mới có hình chóp nón, dạng cây thông, khiến tán lá trông nhẹ nhàng và thanh thoát.
Một cây mai kiểng đẹp, cành phía dưới cùng không được nằm quá gần mặt thành chậu, vì như vậy sẽ che mệnh chung phần gốc (phải chừa chí ít là 10cm với chậu mai cao 1 mét, và 15cm với cây mai từ 1,60cm trở lên).
Nhưng cành phủ địa này cũng ko được “đóng” quá cao (20cm) tương tự sẽ tạo sự … trống chân, chẳn khác nào người mặt quần dài mà ống quần ngắn củn cởn vậy, trông khó coi.
Tùy theo cây mai to hay nhỏ cao thấp ra sao mà tạo tán cho thích hợp. Tán lá phải có tỉ lệ cân đối với chiều cao và chiều rộng của cây: cây thấp mà tán rộng hoặc cây cao mà tán hẹp đều làm giảm trị giá thẩm mỹ.
Muốn ngoại hình tán đẹp cho cây mai kiểng nhiều lúc phải ứng dụng đến kỹ thuật tạo hình để uốn sửa cấu trúc của cây vào đúng với vị trí phù hợp thì mới tạo được tỷ lệ cân đối…Nói tóm lại, việc uốn cành tạo tán là việc dễ làm.
>>Xem thêm: Hướng dẫn chi tiết cach cho mai nhanh lon
THẾ CÂY MAI VÀNG
vì sao “thế” cây là phần được coi là dễ thời trang nhất lại được xếp vào hàng thứ yếu để định giá trị cây mai kiểng?
Đúng là dáng thế của cây mai kiểng thường được coi là phần hấp dẫn, có đa dạng hấp lực lôi kéo sự mê say nhìn ngắm của mọi người. Kể cách khác, cây mai giả dụ chưa được bàn tay nghệ nhân uốn sửa thành “cây thế” thì chưa thể gọi ấy là cây kiểng được. Xấu đẹp ra rao chưa bàn tới.
Và, khi cây đã thành kiểng thế thì trị giá của nó sẽ được nâng lên mức cao hơn nhiều lần, ví như đấy quả là cây có dáng thế đẹp.
Thế nhưng, sở dĩ phần này được gần vào hàng rốt cuộc để chọn lọc, vì việc tạo thế hay uốn sửa thế cho cây kiểng nói chung vốn là việc không quá cạnh tranh. Thậm chí giả dụ cần sửa đổi thành thế khác cho cây thay vào bề ngoài sẵn có, với nghệ nhân có tay nghề cao, nhờ vào kỹ thuật uốn sửa, tháp ghép họ vẫn dễ dàng tiến hành được.
mặc dầu vẫn biết, cây mai có thân hình dẻo dai nhưng so với nhiều giống kiểng khác như mai chiếu thủy, Kim quít, Cần thăng…thì cây mai khó uốn nên một vài thế. Như thế thác đổ chả hạn. Tuy nhiên, đối với nghệ nhân tay nghề cao, họ vẫn kiên nhẫn thực hiện được điều này.
Điều cần nói ở đây là dựa vào cách tạo dáng thế cho cây kiểng, nghệ nhân ta đã ngầm kí thác tâm tư, ý chí cộng mọi ước vọng riêng tư của mình một cách khéo léo. Do đó, khi ngắm nhìn một cây kiểng thế, người thưởng ngoạn giả dụ tinh ý một chút có thể thuận tiện biết những gì thầm kín mà người trồng kiểng đã kín đáo gởi gắm vào, chẳng khác nào mỗi cây kiểng tụ nó đã có một chủ đề riêng biệt. Từ đó, người mua dể dàng lựa chọn được cho mình một cây kiểng có chủ đề phù hợp với mong đợi của mình:
Với người có ý chí tự lập, thân tự lập thân ko muốn phiền lụy cậy nhờ ai để sống thì lựa cây mai kiểng có thế “trực quân tử” (cây mọc thẳng đứng, các cành ở vị trí nằm ngang, như người anh hùng đầu đội trời, chân đạp đất, ko chịu từ trần phục trước một thần thế nào…) hay thế “tùng lập” (cây thân thẳng, cành nằm ngang, ẩn ý đề cao tính tự lập, sự gan góc của người tuổi teen mới to với sức lực dũng mãnh…), hoặc chọn thế “Hạc lập” (thân cây tuy mảnh mai, cành ẻo lả nhưng phần ngọn vương cao, ám chỉ người biết sống tự lập, dù nghèo cũng không chịu hạ mình để luồn lụy ai…)
Với người trọng điều nhân ngãi, sống có đạo đức, tôn trọng nghi lễ.. Thì lựa cây mai kiểng có thế “Tam cương” (là ba giềng mối Vua tôi, Cha con, Vợ chồng, trên cây chọn ra ba cành chắc chắn gồm đủ cành văn, cành võ, cuối cành uốn thành tay mới khéo), hay thế “Ngũ thường” (đề cao năm đức tính tốt của con người là Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín. Trên cây mai chỉ chọn lại năm cành với khoảng cách đều đặn, tạo tán cho cây cân đối, mỗi cành tương tự tượng trưng cho một đức tính của con người)…